Παυλος και Βαρνάβας«ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΒΑΡΝΑΒΑ ΚΑΙ ΣΑΥΛΟΥ»

π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης

α) Εκτός από τον στενό κύκλο των δώδεκα μαθητών, οι οποίοι πυρπολούμενοι από το πυρ της θείας αγάπης μετάγ­γι­σαν το κήρυγμα της Αναστάσεως «εις πάντα τα έθνη», υπήρξε και ο ευρύτερος κύκλος των εβδο­μήκοντα αποστόλων, τους οποίους απέστειλε ο Χριστός στο κήρυγμα. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνεται και ο Από­στο­λος Βαρνάβας, που τιμάται α­­πό την Εκκλησία στις 11 Ιουνίου. Ο ευαγγε­λι­στής Λουκάς διασώζει στις Πρά­­ξεις των Αποστόλων αρκετές πλη­ροφορίες για τη δράση του Βαρνάβα και τη σχέση του με τον Απόστολο Παύλο, ο οποίος ήταν αρχικά διώκτης των χρι­στιανών.

β) Η μεταστροφή του Σαύλου μετά το συγκλονιστικό  όραμα στο δρόμο προς τη Δαμασκό, η βάπτισή του από τον Ανανία και η ένταξή του στη Εκκλησία δεν έπειθαν τους χριστιανούς για τις αγνές του προθέσεις. Φοβούνταν τον Σαύλο και γνώριζαν ότι ήταν διώκτης τους, αφού είχε λάβει μέρος στο λιθοβολισμό του Στε­φά­νου. Οπότε, ήταν δύσπιστοι και δεν ήταν εύκολο να δεχθούν, ότι μπο­ρεί να έγινε μαθητής του Κυρίου Ιη­σού.

γ) Τους φόβους και τις επιφυλάξεις των χριστιανών απέναντι στον Σαύλο, που μετονομάσθηκε ύστερα Παύλος, ανέλαβε να διασκεδάσει ο Βαρ­νάβας, ο οποίος σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες τον γνώριζε από πριν, αφού μαθήτευαν από κοινού στον κύκλο του διδασκάλου Γαμαλιήλ. ΄Ε­τσι ο Βαρ­νά­βας γί­νε­ται συν­δετικός κρί­­κος ανά­με­σα στον Παύλο και τους χριστιανούς αλλά και τους άλλους Αποστόλους που βρί­σκο­νταν στα Ιε­ροσόλυμα (βλ. Πράξ. 9,1 κ.ε.).

δ) Ο Βαρνάβας, εκτός από το ότι συνέβαλε στην οικοδόμηση σχέ­σεων εμπιστοσύνης ανά­με­σα στον Παύλο και τους λοιπούς αποστό­λους, έγινε και άμεσος συνεργάτης του. Τους συναντούμε στην Αντιόχεια, όπου για ένα χρόνο συμμετέχουν και διδάσκουν στις συνάξεις της Εκκλησίας. Όταν αναγγέλθηκε μεγάλη πείνα σε όλη την οικουμένη, οι χριστιανοί της Αντιόχειας συγκέντρωσαν οικονομική βοήθεια και την έ­στει­­λαν «δια χειρός Βαρνάβα και Σαύλου» (βλ. Πράξ. 11,30) στους πρε­σβυ­τέρους των Ιερο­σο­λύμων.

ε) Η φιλαδελφία που αναπτύσσεται στον κύκλο του Αποστόλου Παύλου αλλά και στο πλαίσιο της κοινότητας των Ιεροσολύμων, απηχεί το βίωμα της έμπρακτης αγάπης προς τον πλησίον που αποτελεί κορυ­φαία εντολή του αποστολικού κηρύγματος. Είναι γνωστή στους χρόνους αυ­τούς η «λογία», δηλαδή η συγκέ­ντρωση οικονομικών βοηθη­μά­των για τους χρι­στιανούς των Ιεροσο­λύμων. ΄Ετσι και στην περίπτωση αυτή, από την Αντι­όχεια «δια χειρός» των δύο Αποστόλων μεταφέρεται βοήθεια στα Ιερο­σόλυμα.

στ)  Η φράση «δια χειρός» που αναφέρεται και στους δύο Αποστό­λους δείχνει το πνεύμα ενότητας, συνεργασίας και εμπιστοσύνης που υπήρχε ανάμεσά τους. Φανερώνει όμως και κάτι άλλο. Εκείνος που κινη­το­ποιεί το ανθρώπινο χέρι, για να προσφέρει και να συνδράμει φι­λά­δελ­φα τους αναγκεμένους συνανθρώπους είναι ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός της αγάπης. Κάτι ανά­λογο συμβαίνει στη βυζα­ντι­νή αγιογραφία, όπου ο αυθε­ντι­κός αγιο­γρά­­­φος υπογράφει το έργο με συστολή όχι προβάλλοντας το ό­νομά του αλ­­λά δανείζοντας το χέρι του στη θεία έμπνευση.  Το χέρι που προ­­σφέ­ρεται για συμφιλίωση, διακονία της αγάπης και ιστόρηση ιερών προσώπων, γίνεται «χέρι θε­ϊ­κό».

ζ) Κι ενώ οι δύο Απόστολοι επι­σκέ­πτονται και διδάσκουν στην Κύ­προ αλλά και σε διάφορες πόλεις της Μ. Ασίας προκύπτει ζωηρή δια­φω­νία σχετικά με το συνοδό τους Μάρκο, ο οποίος τους είχε προη­γου­μέ­νως ε­γκα­ταλείψει. Η διχογνωμία ήταν τόσο μεγάλη, ώστε αποφασίζουν να χω­ρίσουν τους δρόμους τους. Ο Βαρνάβας παραλαμβάνοντας τον Μάρκο φθάνει στην Κύπρο, όπου μαρτύρησε, ενώ ο Παύλος παίρνοντας ως συ­νο­δό τον Σίλα και στη συνέχεια τον Τιμόθεο φθάνει στην Τρωάδα, κι από εκεί στη Μακεδονία (βλ. Πράξ. 15,36 κ.ε). Θα ήταν άραγε υπερβο­λή να λεχθεί, ότι ακόμη και μέσα από έναν ανθρώπινο «παροξυσμό» αποκα­λύ­πτε­ται το «χέρι του Θεού» και μεταφέρεται στην Ευρώπη το ευαγγελικό μήνυμα;