ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΓΕΝΕΣΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΓΟΡΓΟΕΠΗΚΟΟΥ ΙΩΝΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής ρασοφόρος με το όνομα Κωνσταντίνος Παρακατσελάκης έκτισε ναΐδριο κι ένα κελί στην περιοχή «Σαμλή» της Ιωνίας δίπλα στον Γαλλικό ποταμό, κοντά στον χώρο όπου σήμερα βρίσκεται το εργοστάσιο «Σιδενόρ», πρώην «Βιοχάλκο». Εκεί παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του, αφού, λίγο νωρίτερα εκάρη μοναχός με το όνομα Ιάκωβος από τον τότε Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Διονύσιο. Το 1983 παραχώρησε το μονίδριο και τον μικρό χώρο γύρω απ’ αυτό στην Ιερά Μητρόπολη.
Με ενέργειες του Α’ Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Διονυσίου εκδόθηκε στις 23 Μαρτίου 1983 Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο αναγνωρίζεται και επίσημα η ίδρυση της Ιεράς Μονής. Στις 8 Σεπτεμβρίου 1985 εκοιμήθη εν Κυρίω ο μοναχός Ιάκωβος σε ηλικία 95 ετών.
Κειμήλιο που θησαύρισε ο μοναχός Ιάκωβος στην Ιερά Μονή είναι η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας Γοργοεπηκόου του 1913 από το Άγιον Όρος, ρωσικής προελεύσεως, η οποία μετά την κλοπή και την επανεύρεσή της φυλάσσεται στην Ιερά Μονή.
Από τον Μάρτιο του 2008 άρχισαν οι εργασίες της αναστήλωσης του Καθολικού της Ιεράς Μονής και παράλληλα, εκτός από την αναγκαία επέκταση του παλαιού μικρού κτίσματος, προσαρτήθηκαν δίπλα του ένα μικρό αρχονταρίκι και διάφοροι βοηθητικοί χώροι. Τον Φεβρουάριο του 2009 ολοκληρώθηκε και το κελί με έναν βοηθητικό χώρο όπου σήμερα εγκαταβιώνει ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρχιμ. π. Αθανάσιος Σκαρκαλάς.
ΣΗΜΕΡΑ
Η Ιερά Μονή παραμένει καθημερινά ανοιχτή από την ανατολή του ηλίου μέχρι την δύση. Οι Ιερές ακολουθίες τελούνται κατά το λειτουργικό πρόγραμμα της Ιεράς Μητροπόλεως. Πανηγυρίζει δε στις 8 Σεπτεμβρίου (Γενέσιο της Θεοτόκου), την 1η Οκτωβρίου (Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Γοργοεπηκόου) και την Παρασκευή της Διακαινησίμου (εορτή της Ζωοδόχου Πηγής). Κάθε Κυριακή τελείται μετά τον εσπερινό η παράκληση της Παναγίας Γοργοεπηκόου.
Εργόχειρο του ηγουμένου της Ιεράς Μονής είναι η εκκλησιαστική τέχνη της Αγιογραφίας με τον παραδοσιακό τρόπο, αλλά και με την βοήθεια της τεχνολογίας η ψηφιακή Αγιογραφία, μια νέα καινοτομία πολλά υποσχόμενη.
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ
Για να επισκεφθεί κάποιος την Ιερά Μονή, καθώς θα οδεύει τον δρόμο Θεσσαλονίκης- Έδεσσας, πρέπει να στρίψει στο 13ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού (κόμβος της Βιομηχανικής περιοχής Σίνδου). Η Ιερά Μονή, αν και βρίσκεται κοντά στα εργοστάσια της πόλης μας, αποτελεί και αυτή ένα μικρό πνευματικό εργοστάσιο και απολαμβάνει ησυχαστικής ηρεμίας.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Τα
χυδρομική Διεύθυνση: Ιερά Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου «Παναγίας Γοργοεπηκόου», Όπισθεν Σιδενόρ
Τ.Κ.: 57008
Τ.Θ.: 1626
Τηλέφωνο /Φαξ : 2310 722-020
Ηγούμενος: Αρχιμ. Αθανάσιος Σκαρκαλάς
Email: [email protected]
Πρόσβαση στην Ιερά Μονή: Με ιδιωτικό μέσο
Η Ιερά Μονή παραμένει ανοικτή καθηαερινά: Από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου.
ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΟΡΓΟΕΠΗΚΟΟΣ
Η πανίερη και θαυματουργός εικόνα της Παναγίας Γοργοεπηκόου είναι η εφέστιος εικόνα της Ιεράς μονής Γενεσίου της Θεοτόκου Ιωνίας Θεσσαλονίκης.
Την εικόνα κόμισε ο κτήτωρ και ιδρυτής της Ιεράς Μονής Ιάκωβος μοναχός κατά το έτος 1950. Η ιστόριση της ιεράς εικόνας έγινε στο Άγιον Όρος, στην ρωσική Ιερά Μονή του Αγίου Παντελεήμονος κατα το έτος 1913. Μετά την κοίμηση του ιδρυτού της Ιεράς Μονής η εικόνα εκλάπη, αλλά έπειτα απο συνεχείς προσευχές παραδόθηκε στα χέρια του μακαριστού Μητροπολίτου Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κυροΰ Διονυσίου και εν συνεχεία μεταφέρθηκε στη γυναικεία Ιερά Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στον Χορτιάτη.
Το σωτήριο έτος 2008 ανοίγει και πάλι τις πΰλες του το μοναστήρι και αρχίζει και πάλι η λειτουργική ζωή έπειτα απο 23 χρόνια ησυχίας. Το έτος 2009 υπήρξε έτος σταθμός για την Ιερά Μονή, καθώς ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας επανέφερε την Ιερά και Σεβάσμια εικόνα στον τόπο της, στο μικρομονάστηρό της, με δόξα και τιμή, όπως αρμόζει στην Κυρία Θεοτόκο.
Τον Οκτώβριο του 2013 εορτάστηκε η επέτειος των εκατό χρόνων από την ιστόριση της Ιεράς εικόνας, η οποία καλύφθηκε από μια ξύλινη επένδυση στυλβωμένη με χρυσό και πλούσια χαρακτική διακόσμηση.
Πολλά είναι τα γνωστά αλλά και άγνωστα θαύματα της Παναγίας της Γοργοεπηκόου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα προσκυνητές από διάφορα μέρη να συνδεθούν με το μοναστήρι, το οποίο καθημερινά δέχεται με σεβασμό και αγάπη τις δεήσεις και ικεσίες των πιστών προς την Παναγία Γοργοεπήκοο.
Ι. Μ. ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΟΡΤΙΑΤΗ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Η κοινοβιακή Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ιδρύθηκε το 1961 από τον μακαριστό Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης (την εποχή εκείνη η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης ήταν ενιαία) Παντελεήμονα τον Α’ (Παπαγεωργίου), ο οποίος και εγκαινίασε τον Ιερό Ναό της Μονής το 1962.
Τα πρώτα χρόνια στο χώρο του Μοναστηριού λειτουργούσαν οι μαθητικές κατασκηνώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον τόπο αυτό, τον ιστορικό Χορτιάτη -τον Κισσό των Βυζαντινών- υπήρχε ένα μεγάλο μοναστικό κέντρο, πιθανότατα μετόχι της Μονής Χριστού Παντοκράτορος της Κωνσταντινουπόλεως, όπου έζησαν και αγίασαν ανώνυμοι άγιοι. Το μοναστικό αυτό κέντρο έπαψε να υπάρχει στα τέλη του 14ου αιώνα.
Πέντε αιώνες αργότερα, στον ίδιο περίπου τόπο, έμελλε να ιδρυθεί πάλι ένα νέο Μοναστήρι, αυτό της θείας Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού, το οποίο το 1976, δεκαπέντε χρόνια μετά την ίδρυση του, μετατρέπεται από ανδρικό σε γυναικείο.
Σταθμό στην ιστορική διαδρομή της Ιεράς Μονής αποτέλεσε η απόφαση, το 1979, της Ιεράς Συνόδου, σύμφωνα με την οποία το Μοναστήρι περιερχόταν στην πνευματική δικαιοδοσία της (νεοσύστατης τότε) Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως.
Ακολουθεί μια εικοσαετία, που, όπως την περιγράφει ο τότε Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Διονύσιος κατά την ομιλία του στα εγκαίνια του νέου Καθολικού της Μονής στις 5 Σεπτεμβρίου 1999, ήταν γεμάτη «κόπους, αγωνίες, προσευχές, παρακλήσεις, δυσκολίες, αλλά και ευλογίες του Θεού».
Ανάμεσα στις δοκιμασίες του Μοναστηριού ήταν ο σεισμός του 1978 και η μεγάλη πυρκαγιά του 1999, που κατέστρεψε ολοσχερώς το Ηγουμενείο με τη Βιβλιοθήκη, το Αρχείο της Ιεράς Μονής (με μόνη εξαίρεση την πρώτη σελίδα του μοναχολογίου και ελάχιστα πρακτικά του ηγουμενοσυμβουλίου), τις αργυρές λειψανοθήκες, -χωρίς όμως να καούν τα ιερά λείψανα!-, το Παρεκκλήσιο της Αγίας Τριάδος, κελιά και κοινόχρηστους χώρους.
ΣΗΜΕΡΑ
Σήμερα η Αδελφότητα της Ιεράς Μονής αποτελείται από δώδεκα μοναχές υπό την ηγουμενία της Χριστοδούλης μοναχής, οι οποίες εκτός από την πνευματική άσκηση διακρίνονται και στις ιερές τέχνες, όπως η χρυσοκεντητική, η αγιογραφία και διάφορα χειροτεχνήματα.
ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ
Στο μοναστήρι θησαυρίζονται ιερά λείψανα των Αγίων: Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, Μηνά, Βαρβάρας, Μαρίνης, Παρασκευής, Γεωργίου Χοζεβίτου, Νεκταρίου και Παντελεήμονος.
ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ
Η Ιερά Μονή πανηγυρίζει την εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και τα Εισόδια της Θεοτόκου, στα οποία είναι αφιερωμένο το Καθολικό της, καθώς και τη Λαμπροτρίτη, προς τιμήν των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης. Μικρότερες πανηγύρεις (με αγρυπνίες) τελούνται κατά την εορτή των Ιερών Παρεκκλησίων της Αγίας Τριάδος, του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω και των Αγίων Αρχαγγέλων.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ταχυδρομική Διεύθυνση: Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χορτιάτης
Τ.Κ. 580 10
τηλ. 2310 349 388
fax 2310 349 005
Καθηγουμένη: Χριστοδούλη Μοναχή
Πρόσβαση στην Ιερά Μονή: Μόνο με ιδιωτικό μέσο.
Η Μονή παραμένει ανοιχτή κάθε μέρα: πρωί: 9.00 π.μ. – 12.30 μ.μ.
απόγευμα: 4.30 – 6.00 μ.μ. (χειμερινή περίοδος) και 5.00 – 7.30 μ.μ. (θερινή περίοδος)
ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΧΟΡΤΑΙΤΙΣΣΑ
Η εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας, της επονομαζόμενης Χορτα’ίτισσας, ήταν η εφέστιος εικόνα ομώνυμης Ιεράς Μονής στήν περιοχή του Χορταΐτου (Χορτιάτη).
Η ύπαρξη της μονής του Χορταΐτου μαρτυρείται σε βυζαντινές πηγές από τον 11ο αιώνα. Η ακριβής χρονολογία της ιδρύσεως της είναι άγνωστη. Σε μοναστηριακά έγγραφα του Αγίου Όρους αναφέρεται ως βασιλική με πολλά κτήματα στην κατοχή της και με μετόχι στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Στα ίδια έγγραφα μαρτυρείται ότι ιδρύθηκε από κάποιον βυζαντινό αυτοκράτορα, άγνωστο ποιον, και ότι ήταν αφιερωμένη στη Θεοτόκο.
Από το σημαντικό αυτό ιστορικό μνημείο σήμερα σώζονται υπολείμματα τοιχοδομιών, πιθανόν του περιβόλου της μονής του Χορταΐτου κατά τα χρόνια της τουρκοκρατίας και υπολείμματα, πιθανόν της ίδιας της μονής, τα οποία βρίσκονται διασκορπισμένα μέσα στην αυλή του δημοτικού σχολείου Χορτιάτη και στον περιβάλλοντα χώρο (Υδρόμυλος, υδρομάστιγγες κ.ά.). Ο προγενέστερος βυζαντινός περίβολος, -συμφωνά με πληροφορίες κατείχε την ίδια θέση μ’ αυτήν που έχουν σήμερα τα σωζόμενα υπολείμματα του περιβόλου της μονής- καθώς και η ίδια η μονή του Χορταΐτου καταστράφηκαν ολοσχερώς το 1424, όταν ο Μουράτ ο Β’ ισοπέδωσε κυριολεκτικά τόσο τη μονή όσο και τη γΰρω περιοχή.
Πέντε αιώνες αργότερα, στον ίδιο περίπου τόπο, έμελλε να ιδρυθεί πάλι ένα νέο Μοναστήρι, αυτό της θείας Μεταμορφώσεως του Σοοτήρος Χρίστου, το οποίο το 1976, δεκαπέντε χρόνια μετά την ίδρυση του, μετατρέπεται από ανδρικό σε γυναικείο.
Σταθμό στην ιστορική διαδρομή της Ιεράς Μονής αποτέλεσε η απόφαση, το 1979, της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, συμφωνά με την οποία το Μοναστήρι περιερχόταν στην πνευματική δικαιοδοσία της (νεοσύστατης τότε) Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως.
Μετά τήν καταστροφή της Μονής, διασωθείσα άγνωστο πώς, η εικόνα της Παναγίας της Χορταΐτισσας εφυλάχθη επί αιώνες στον Ενοριακό Ναό του Αγίου Γεωργίου Χορτιάτη, απ’ όπου στις 22 Οκτωβρίου του 2013 την μετέφερε και την εγκατέστησε στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χορτιάτη ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος πρός διηνεκή ευλογία και αγιασμό των μοναζουσών και των ευλαβών προσκυνητών. Η λατρευτική τιμή και η λιτάνευση της εικόνας καθιερώθηκε να τελείται κάθε Κυριακή του Θωμά.
Ι.Μ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΝΕΑΣ ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος είναι χτισμένη επάνω σε έναν λόφο στα βόρεια της Δημοτικής Ενότητας Νέας Ευκαρπίας Θεσσαλονίκης και απέχει πέντε χιλιόμετρα από το κέντρο της πρωτεύουσας της Μακεδονίας.
Η Ιερά Μονή ιδρύθηκε το 1926 από τη μοναχή Συγκλιτική (το κοσμικό της όνομα ήταν Βερσαβία Γιώτη), που καταγόταν από τη Βόρειο Ήπειρο.
Πριν από το 1926 μόναζε στο Κάιρο της Αιγύπτου. Σε ενύπνιο της δέχθηκε θεία εντολή να χτίσει μοναστήρι στο όνομα της Αγίας Τριάδος, σε συγκεκριμένη τοποθεσία έξω από την τότε Κοινότητα της προσφυγικής Νέας Ευκαρπίας. Ταυτόχρονα πήρε την πληροφορία ότι στα βυζαντινά χρόνια στην τοποθεσία αυτή υπήρχε γυναικεία Μονή, που καταστράφηκε την εποχή της τουρκοκρατίας.
Η μοναχή Συγκλητική, θέλοντας να βεβαιωθεί ότι το ενύπνιο ήταν εκ Θεού και όχι απλό όνειρο ή παγίδα του πονηρού, επισκέφθηκε τον τότε Πατριάρχη Αλεξανδρείας και του διηγήθηκε το ενύπνιο της. Εκείνος την παρότρυνε να το δεχθεί ως θείο θέλημα και της έδωσε την ευλογία του. Έτσι, κάνοντας υπακοή, ήρθε στη Νέα Ευκαρπία. Αναζήτησε την περιοχή που της είχε υποδειχθεί στο ενύπνιο, ώσπου τελικά τη βρήκε. Με τη βοήθεια ενός συγγενούς της αγόρασε δώδεκα στρέμματα πάνω στο λόφο. Αμέσως άρχισε τις οικοδομικές εργασίες.
Σκάβοντας οι εργάτες για να φτιάξουν τα θεμέλια της εκκλησίας, βρήκαν σπάραγμα (ένα τμήμα) μαρμάρινης βάσης από Αγία Τράπεζα πολύ παλιάς εποχής (μάλλον βυζαντινής). Το γεγονός αυτό επιβεβαίωσε την πληροφορία που της είχε δοθεί ότι στον τόπο τούτο υπήρχε στα βυζαντινά χρόνια Ιερά Μονή.
Στο σημείο που βρέθηκε το τμήμα της Αγίας Τράπεζας έχτισαν το Ιερό του Ναού. Ήταν μικρός, μονόχωρος, σε ρυθμό βασιλικής, και αποτελεί και σήμερα το Καθολικό της Ιεράς Μονής, αφιερωμένο στην Αγία Τριάδα.
Από την εποχή της ίδρυσης της μέχρι τώρα (πάνω από 80 χρόνια) δεν έμεινε ποτέ χωρίς μοναχές, ενώ, παρά το γεγονός ότι περιτοιχίζεται από κατοικίες, απολαμβάνει ησυχαστικής ηρεμίας.
ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ
Η Ιερά Μονή πανηγυρίζει: Την Κυριακή της Πεντηκοστής, τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, τη Λαμπροτρίτη, εορτή της Παναγίας Πορταΐτίσσης και των Αγίων νοεοφανών μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, καθώς και την 1η Αυγούστου, εορτή των Αγίων Επτά Παίδων Μακκαβαίων, του διδασκάλου αυτών Ελεαζάρου και της μητρός αυτών Σολωμονής, των οποίων η ιερή εικόνα κοσμεί μεγάλο προσκυνητάριο της Μονής.
ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ
Στην Ιερά Μονή φυλάσσονται επίσης τα άγια λείψανα: του οσίου θεοφόρου Πατρός Μαξίμου του Γραικού (21 Ιανουαρίου), της Αγίας Αγάθης της μάρτυρος (5 Φεβρουαρίου), του αγίου ενδόξου ιερομάρτυρος Χαραλάμπους του θαυματουργού (10 Φεβρουαρίου), των αναιρεθέντων Πατέρων εν ταις ιεραίς μοναίς του Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου και του Οσίου Θεοδοσίου (20 Μαρτίου), του αγίου ενδόξου μάρτυρος Χριστόφορου του εν Βουνένοις (9 Μαΐου), της αγίας Παρασκευής της Οσιοπαρθενομάρτυρος (26 Ιουλίου), του Αγίου Αυξεντίου (13 Δεκεμβρίου) και του αγίου Μόδεστου, αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων, του θαυματουργού (16 Δεκεμβρίου).
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ταχυδρομική Διεύθυνση: Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Νέα Ευκαρπία
Τ.Κ. 564 29
Τηλέφωνο: 2310 680 975
Ηγουμένη: Παϊσία Μοναχή
Πρόσβαση στην Ιερά Μονή:
Με το λεωφορείο τού Ο.Α.Σ.Θ. Γραμμή 38: Ν. Σ. Σταθμός – Ν. Ευκαρπία, Στάση Παλαιό Τέρμα
Η Μονή παραιμένει ανοιντή κάθε μέρα (εκτός Παρασκευής):
πρωί: 10.00 π.μ. – 12.00 μ.
απόγευμα: 4.30 – 6.30 μ.μ. (χειμερινή περίοδος) και 5.30 – 8.00 μ.μ. (θερινή περίοδος)